Su tasarrufu evde alınacak birkaç önlemle sağlanabilir. Bu önlemler ile su tasarrufu sağlayıp daha az enerji tüketimi ve su faturası giderlerinde azaltma yapabilirsiniz. Suyun değerli olduğu bu günlerde öncelikle dünyada ve ülkemizde ki su rezervleri hakkında bilgi sahibi olalım.
Dünyada ve Ülkemizde Su
Dünyadaki suların yaklaşık %97’si okyanus ve denizlerde toplanmış olup tuzlu sulardır. %3’lük kısmı tatlı su olup bununda tamamına yakını Antartika ve Grönland gibi kutup bölgelerinde buz örtüsü halinde ve yeraltı Suların da depolanmıştır. Ulaşılması en kolay tatlı su kaynakları göllerde ve nehirlerdeki yani yüzeydeki sulardır. Bu kaynaklarda toplam depolanmış tatlı suyun ancak %0.04’üne karşılık gelmektedir.
Yüzey suları olarak tanımladığımız bu sulardan sonra en önemli su kaynakları dünyadaki %3’lük tatlı suların yaklaşık %31,4’ünü oluşturan irili ufaklı rezervuarlarda toplanmış yeraltı sularıdır. Bu sularında bir kısmı derin rezervuarlarda fosil yeraltı suları halinde olup yenilenebilir nitelikte değildir. Bu kadar kısıtlı olan tatlı su kaynaklarının çok dikkatli, düzenli ve ekonomik şekilde kullanılma zorunluluğu ortaya çıkmaktadır.
Ülkemizdeki su rezervlerine baktığımızda yerüstü kaynaklarının 98 milyar m3, yeraltı kaynaklarının 12 milyar m3 olup toplam su rezervinin 110 milyar m3 olduğu tahmin edilmektedir. Hızlı nüfus artışı, kentleşme ve sanayileşmeye bağlı olarak kullanılan su rezervleri gün geçtikçe tüketilmekte ve bunun yanında özellikle endüstrileşmiş ülkelerde zamanında alınmayan tedbirler nedeniyle, doğrudan veya dolaylı olarak suya bırakılan kirleticilerle sular kirlenmekte ve kullanılamaz hale gelmektedir.
Evinizde hergün ne kadar su tükettiğinizi biliyor musunuz?
Meyve ve Sebze yıkarken su tasarrufu
Meyve ve sebzelerimizi musluktan akan suyun altında yıkamak yerine, su dolu bir kabın içinde yıkayabilir ve daha sonra kaptaki suyu da çiçeklerimizi sulamada değerlendirebiliriz. Kabın yarısına kadar su koyalım. Sebze ve meyvelerimizi bir süre suda beklettikten sonra musluğumuzu yavaşça açalım ve hızlıca açalım. Böylelikle aşırı su sarfiyatının önüne geçeceğimizi unutmayalım.
Tuvalette su tasarrufu
Tuvalet rezervuarlarının su depolama kapasitesi 9 litredir. 4 kişilik bir aile 9 litrelik tuvalet rezervuarı ile 1 ayda yaklaşık 3 ton su tüketir. Bunun yerine, 1,5-2 litrelik plastik şişeye su doldurulup rezervuara konulması, su tüketimini yaklaşık yüzde 20 oranında azaltacaktır.
Ayrıca evimizde ya da işyerlerimizde kullandığımız rezervuarların su kaçırıp kaçırmadıklarını anlamakta çok kolaydır. Rezervuar içerisine birkaç damla boyalı su damlatalım, bu rengi 5 dakika içerisinde tuvaletimiz içinde görürsek sızıntı var demektir. Böyle bir durumda bir an önce önlem almamız gerekir, çünkü bu şekilde bir kaçak bize yılda yaklaşık 50 ton su sarfiyatı olarak yansır.
Diş fırçalarken su tasarrufu
Ortalama 3 dakika süren diş fırçalama esnasında musluğun açık bırakılması, yaklaşık 15 litre suyun boşa akması anlamına gelir. Günde iki defa diş fırçaladığımızı düşünürsek, bu şekilde yılda yaklaşık 11 ton su tüketeceğimizi hatırımızdan çıkarmayalım. Yine, dişlerimizi fırçaladıktan sonra, ağzımızı musluktan akan su yerine, bir bardak su ile çalkalarsak önemli oranda su tasarrufu edeceğimizi unutmayalım.
Araba yıkarken su tasarrufu
Ulaşım araçlarımızın musluklara bağlı hortumlar ile yıkanması sonucu araç başı ortalama 600 litre su sarfiyatına neden olmaktadır. Bu miktar yüksek basınçlı dakikada yaklaşık 15 litre su sarfiyatı sağladığı ve basınçlı suyun araç yıkamada daha pratik sonuçlar verdiği düşünülürse oldukça yüksek bir tasarruf sağlanmış olacaktır.
Eğer yüksek basınçlı su ile yıkama imkânımız yok ise sünger ve kova kullanarak araçlarımızı temizlememiz daha doğru olacaktır. Özellikle unutmamamız gereken yağış ihtimali olan havalarda araçlarımızı yıkamamamız gerektiğidir.
Çamaşır Yıkarken Su Tasarrufu
Çamaşır makinesini kurduğunuz yerin çevresinde en az 5 cm. boşluk kalmasına dikkat ediniz. Çünkü makine çevresinde hava kolayca hareket edebilmelidir.
Makineyi tam dolu iken çalıştırınız. Tam dolu bir çamaşır makinesi, yarıdolu ve de tasarruf ayarında çalışan iki makineden % 30-50 arasında daha az enerji harcar. Fazla ve eksik çamaşırla yıkama yapmayınız. Eksik halde yıkama yaparken de aynı miktar enerji, deterjan ve su tüketirsiniz. Çamaşırları yıkarken sıcak su yerine, ılık su kullanınız. Durulamayı ve çalkalamayı ise soğuk su ile yaptırınız.
Çamaşırlarınızı temiz ve hijyenik bir şekilde yıkamak için hemen hemen her zaman 60°C yeterlidir. 40°C yerine 30°C yıkayarak, enerjinin yaklaşık yarısından tasarruf edebilirsiniz. Çamaşırlar için doğru yıkama programı seçiniz. Çamaşırları aşırı kurutmayınız. Fazla harcanan
enerji yanında aşırı kurutma elbiseyi tüylendirir ve yıpratır. Çamaşır makineniz için belirlenen deterjanları kullanınız. Çamaşır makinenize, el kitabında
önerilenden daha fazla (aşırı) köpüren deterjan kullanmayınız. Deterjan miktarına dikkat ediniz. Az veya fazla miktarda deterjan kullanımı verimsiz temizleme demektir. Ön yıkama yapmayın. Çamaşırlarınız çok kirli olduğu zaman ön yıkama programını kullanınız. Böylece %15-%30 arasında bir tasarruf yapabilirsiniz.
Bahçe sularken su tasarrufu
Ülkemizde kişi başına düşen su miktarının çok yüksek olmadığı, 20 yıl içinde nüfusumuzun 85 milyonun üzerine çıkacağı düşünülürse, yakında su fakiri ülkeler kategorisine gireceğimiz öngörülmektedir. Suyun bu kadar önem arz ettiği günümüzde, düşen yağmur sularının sadece yüzde 30’unun yer altı suyuna katıldığı, faydalanılmayan yağmur suyu miktarının çok büyük olduğu gerçeği büyük önem arz etmektedir.
Su fiyatlarının da suyun önemi doğrultusunda artış göstermekte olduğu ekonomik bir gerçektir. Bu doğrultuda, yağmur suyunun depolanması ve değerlendirilmesi hem çevre ve su kaynakları bakımından, hem de ekonomik kazanım açısından en etkin yöntemdir.
Su damlatan arızalı musluklar
Su damlatan arızalı musluklarımıza seyirci kalmayalım. Dakikada yaklaşık 50 ya da 100 damla su akıtan bir musluktan, ayda, 750-1500 litre suyun boşa akıp gittiğini unutmayalım. Evlerimizde, okullarımızda ya da işyerlerimizdeki bozuk ve arızalı musluklarımızın su damlatmasını mutlaka önleyelim.
Basınçlı musluk ile su tasarrufu
Normal musluklarda dakikada 8-27 litre su tüketilirken düşük akımlı basınçlı musluk kullanarak su tüketimimizi yarı yarıya düşürebiliriz. Ayrıca tek hareketle açılıp, tek hareketle kapanan muslukları tercih etmek de su tüketiminde ciddi tasarruflar sağlar.
Özellikle umumi kullanıma açık ortamlarda fotoselli batarya kullanımı ciddi su tasarrufu sağlamaktadır.
Tıraş olurken su tasarrufu
Tıraş olurken açık bırakılan musluklarda su israfının önemli bir kısmını oluşturur.
Tıraş olurken, tıraş bıçağını durulamak için lavaboda musluğun altına tutmak yerine, tıraş kabı kullanılması ile her gün tıraş olan bir kişi yıllık ortalama 10 ton suyun boş yere akıp gitmesinin önüne geçecektir.
Duş alırken su tasarrufu
Banyomuzda küveti doldurmak yerine, duş alarak yıkanmayı tercih edelim. Duş alarak su tüketimimizi yüzde 25 azaltabiliriz. Duş alırken harcadığımız su miktarı 40-60 litre iken su dolu bir küvette banyo yaparken tükettiğimiz su miktarı 120-150 litredir.
Ayrıca Klasik duş başlıkları dakikada ortalama 15-20 litre su akıtırken, düşük akımlı yeni aeratörlü duş başlıkları, dakikada ortalama 9-10 litre su akıtırlar. Özellikle banyo bataryalarımızı tek hareketle açılıp kapanabilenlerden seçelim, kullanmadığımız anlarda suyu kapatmayı unutmayalım.
Ev temizliğinde su tasarrufu
Kapı önü, balkon, merdivenler, teras gibi yerlerin temizliğinde hortumla su tutmak yerine, kova, paspas ya da sünger kullanılması, temizlik işlemi süresince yaklaşık 300 litre suyun israf olmasının önüne geçecektir.
Suyla birlikte kullandığımız temizlik maddelerinin miktarlarını kullanım talimatlarına uygun olacak şekilde ayarlamaya dikkat edelim. Gereğinden fazla miktarda kimyasal kullandığımızda durulama için gereğinden fazla su tüketimine neden oluruz. Ayrıca sağlığımız açısından da fazla kimyasal kullanmak tehlikeli olabilir.
Su içerken su tasarrufu
Yaz aylarında suyu, içilebilecek kadar soğutmak için musluğumuzu boşa akıtmak yerine, buzdolabında soğuk su saklayabilir yada birkaç parça buz kullanarak büyük oranda tasarruf sağlayabiliriz. Su ısıtırken de ihtiyacımız kadar suyu ısıtmaya çalışalım, daha fazlasının işimize yaramayacağını ve boşa gideceğini unutmayalım. Böylece elektrik ve gaz masraflarımızı da azaltmış oluruz.
Bulaşık yıkarken su tasarrufu
Dört kişilik bir aile bulaşıklarını musluk altında elde yıkaması halinde günde yaklaşık 100 litre su tüketmektedir. Ancak bulaşık makineleri aynı bulaşığı 12 litre su ile daha hijyenik olarak yıkamaktadırlar. Bulaşık makinemiz bize yılda yaklaşık 30 ton su tasarruf etmemizi sağlar.
Bulaşıklarımızı bulaşık makinesine koymadan önce su dolu bir kapta bekleterek kirlerini gevşetelim, böylece makinemizi daha kısa sürede, daha az su tüketen ekonomik yıkama programlarını tercih edebiliriz. Bulaşık ve çamaşır makinesi alırken özellikle enerji tasarruflu olanları tercih edelim. Ama özellikle de bulaşık ve çamaşır makinemizi tam doldurmadan asla çalıştırmayalım.
Tarımsal alanda su tasarrufu
Yeni kullanılan tarımsal sulama tekniklerinin yaygınlaştırılması ile en az %50 su tasarrufu sağlanmaktadır. Salma sulama ile hem toprağımızın yıkandığını ve tuzluluk oranının yükseldiğini ve zamanda çölleşmeye neden olduğumuzu unutmayalım. Yağmurlama ya da damla sulama sistemleri ile bitkilerimizin ihtiyacı olan suyu en uygun miktarda verme imkânımız bulunmaktadır.
Enerjinin doğru kullanımı ve tüketiminin önem kazandığı bu dönemde Doğalgaz tasarrufu ve elektrik tasarrufu ile ilgili makalelerimize de göz atarak bilgi alabilirsiniz.